Spetterende Letteren
Joep van ruiten schreef dit:
"Zoeken naar Gasselteboerveensetweedenijemond
Waar gebeurt het? In het Westen? Of in Gasselteboerveensetweedenijemond? Op zoek naar een antwoord deed Chris Bernhart met zijn literaire muziekprogramma Spetterende Letteren twee keer de Grote Kerk van Emmen aan. Zaterdag met als speciale gast Peter Middendorp. Zondagmiddag met Özcan Akyol.
Aan het bezoek waren nogal wat omzwervingen vooraf gegaan. Begin september trapte Bernhart zijn 'literaire veldtocht' af met een aantal optredens in Amsterdam. Daarna volgden stops in Diever, Roden en Meppel. Assen ging vorige week wegens een koutje op de borst niet door.
De komst naar Emmen betekende voor Bernhart een terugkeer naar zijn wortels. Hij werd althans zaterdagavond aangekondigd met de anekdote dat zijn vader in ruil voor een oorkonde met handgeschreven sierletters ooit de ouderlijke woning in Zuidbarge heeft ingericht met plavuizen uit de Grote Kerk. Geen slechte deal.
Spetterende Letteren is slim in elkaar gestoken. Op het podium staan muzikanten die handelen in klezmer, kroegliederen, kleinkunst en klanken van de natte sttaat. Bernhart zingt met rafelige stem, speelt contrabas en vertelt. Achter hem een groot scherm waarop bewegende beelden worden vertoond. Middendorp las zaterdag hoogtepunten voor uit zijn FC Emmen-boek De dood en de gladiolen.
De beelden geven houvast. Startpunt zijn opnamen gemaakt tijdens het Boekenbal in Amsterdam, waar Bernhart wordt overvallen door het gevoel dat er ergens iets bijzonders gaande is, maar niet daar waar hij verschijnt. Tot hij bij de pisbakken in de schouwburg iets opvangt over Gasselteboerveensetweedenijemond als dé plek waar hét gebeurt.
Op naar dat mythisch dorp dus. Met een zijspanmotor het IJ over. Zingend: 'Amsterdam is een mooie vrouw. Ze geeft geen flikker, geen flikker om jou.' We zien op het scherm Suzanna Jansen instappen. Horen haar vertellen over haar voorouders, die gewongen door de armoede ooit vanuit Amsterdam per boot over de Zuiderzee richting naar de Koloniën van Weldadigheid trokken.
Bernhart wordt in Spetterende Letteren gestuurd door het ongrijpbare verlangen daar te zijn waar het gebeurt. Maar waar gebeurt het? Daar waar iedereen is? Of daar waar iedereen was? In het Westen? Of in het Oosten? Al reizend worden liedjes gespeeld en beelden vertoond waarin volop wordt verwezen naar schrijvers en hun erfgoed.
Verwijzingen naar Annie Schmidt, Johnny van Doorn, Thomas Rosenboom, Vincent van Gogh, No Surrender en De Literaire Hemel komen voorbij. We zien op het scherm Kader Abdolah, Ronald Giphart, Tom de Ket, Paulien Cornelisse, Ingmar Heytze en Jetta Klijnsma. De laatste drijft vanuit een bushokje een boekenruilhandel. 'Je kunt hier het beste rechtsaf gaan,' dirigeert ze.
Suzanna Jansen wil halverwege terug naar Amsterdam. Ze mist het asfalt en het teer en stapt uit beeld. Tommy Wieringa duikt in de roadmovie op als pompbediende. Ook aan hem vraagt Bernhart de weg naar Gasselteboerveensetweedenijemond. Wieringa gooit de tank vol en zegt: 'Alle wegen leiden naar nieuwe wegen. Reizen is een ingewikkelde manier om thuis te komen.'
In zijn eentje trekt Bernhart de IJssel over. Als hij heeft voorgelezen uit Joe Speedboot raakt hij het spoor enigszins bijster. Hij laat zich in de Stellingwerven een drugsherinnering vertellen door iemand de niet op het platteland maar in de stad uit de goot wist te klimmen. Hij reist door, dieper Drenthe in, naar achter Gasselte waar hij wordt ontvangen door Arnold Veeman. "
Wat er ook over gezegd wordt:
Hoofdpersoon Chris Bernhart & de Spetterende Letterenband treedt op tijdens het Boekenbal. Het jaarlijkse, prestigieuze glamour gebeuren in Amsterdam. Zien en gezien worden. Er zoemt echter iets geheimzinnigs rond. Bij de pisbakken vangt hij iets op: de schrijversbijeenkomst in Gasselteboerveense HUH (?) nog wat waar iedereen heen wil. Juist géén pers. Géén glamour. Onder elkaar, zonder opsmuk. Even op adem komen. Wanneer en waar precies is net niet helemaal duidelijk.
Gasselteboerveensetweedenijemond?
Met zijspan motor tuft hij Oostwaarts, op zoek naar de geheimzinnige bijeenkomst. Onderweg komt hij schrijvers tegen.
Tommy Wieringa
In de roadmovie: Tommy Wieringa, Kader Abdolah, Ronald Giphart, Suzanna Jansen. Wat volgt is een spannende speurtocht naar Gasselteboerveensetweedenijemond maar net zo goed naar zijn herkomst.
Hoofdpersoon Chris groeide op in Drenthe, om de hoek bij de dorpssmid. En woont in Amsterdam. De helft van de hoofdstedelijke inwoners is import, uit ‘de provincie’. Wat is leuker: de Uitmarkt in Amsterdam of een kampvuur met je vrienden op het platteland? Wat doet herkomst met je? Een actueel thema !
Advies regie: Dick Hauser Eindregie: Kasper Kaptein
Spetterende Letteren + Literair Muziektheater.
In een fantasierijk muzikaal avontuur neemt singer-songwriter Chris Bernhart je mee door de
Nederlandse literatuur. Spetterende Letteren bezingt beroemde schrijvers en boekpersonages.
Dronkenschap en reizen. Drenthe en Amsterdam. Een poëtische road movie op zoek naar een geheimzinnig schrijverscongres in Gasselteboerveensetweedenijemond.
Wat volgt is een zoektocht naar ‘Roots’. Wat is leuker: Het Boekenbal in Amsterdam of een kampvuur met je vrienden op het platteland ? Hij tuft met zijspan motor op weg naar Gasselte uh..dinges. Onderweg komt hij schrijvers tegen. Paulien Cornelisse en Suzanna Jansen
Op het scherm: Tommy Wieringa, Kader Abdolah, Paulien Cornelisse, Ronald Giphart, Suzanna Jansen (o.a. Het Pauperparadijs), Tom de Ket. Peter Middendorp
Bijzondere gast in Borger is schrijver / columnist Peter Middendorp. Hij vertelt op eigen wijzewat ‘herkomst’ met je doet.
Pers over Chris Bernhart: Dagblad De Stem “.. de Nederlandse versie van Tom Waits..” Parool:
( optreden in een uitverkocht Carré).. ’ t IJ … een lied, zo sterk dat het woord Amsterdam niet eens nodig is…tikkeltje van Roozendaal, maar vooral zichzelf.
Op het podium: Chris Bernhart (zang, contrabas), Jaap van der Panne (gitaren), Charly Zastrau (piano/ ketels), Pieter Ubbels (saxen), Peter Middendorp (vertelt).
Special Guest Ria Westerhuis (winnares wedstrijd, poëzie)
Peerdesmok
Ik smokte met een peerd vannacht
zien dikke volle lippen
op mien roze mond
zien aodem langs mien lief
deed mij rillen en longern
naor zien warme borst
tegen mien blote vel
haanden in zien manen
zien veurbien um mij hen
ik reuk zien hengstelocht
en hij mien zute plekke
zien ogen groot en vol
keken trots naor mij
hij had mij in zien macht
ik smokte met een peerd vannacht !
Trailer -Tommy Wieringa: https://youtu.be/a1yvcsDNcKI
Bullebak: http://youtu.be/2P9CL4yQF4s